logo
1
Σας καλωσορίζω στην παρουσίαση του νέου Προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Πολίτες, Ισότητα, Δικαιώματα και Αξίες». Ένα Πρόγραμμα εξέχουσας σημασίας, που εστιάζει στην περαιτέρω ενδυνάμωση και ανάπτυξη ανοικτών, δημοκρατικών, ισότιμων και συμπεριληπτικών κοινωνιών, των οποίων θεμέλια αποτελούν τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου.

Το Πρόγραμμα εδράζεται σε τέσσερεις μεγάλους πυλώνες, στους οποίους θα ήθελα να αναφερθώ ένεκα της σημαντικότητας των θεμάτων που διαλαμβάνουν.

Ο πρώτος πυλώνας αφορά στην προστασία και προώθηση των αξιών στις οποίες οικοδομήθηκε η ΕΕ. Οι αξίες αυτές δεν είναι άλλες από τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, την ελευθερία, την ισότητα, το κράτος δικαίου.

Σε μια περίοδο που οι ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι αντιμέτωπες με ποικίλες προκλήσεις, η επί του πρακτέου διάθεση ενωσιακών πόρων για προώθηση αυτών των αξιών - με στόχο να γίνουν επωφελή βήματα με θετικό αντίκτυπο στην πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή στην ΕΕ - αποκτά ακόμα μεγαλύτερη αξία και σημασία.

Ο δεύτερος πυλώνας αναφέρεται στην προώθηση της ισότητας και των δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων, της καταπολέμησης των διακρίσεων και της προστασίας των δικαιωμάτων των παιδιών.

Το Πρόγραμμα έρχεται να στηρίξει την υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων για την προώθηση της ισότητας, την αντιμετώπιση των διακρίσεων, του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της ρητορικής μίσους και εγκλημάτων μίσους, αλλά και δράσεις που στοχεύουν στην προστασία ευάλωτων ομάδων που πλήττονται ιδιαίτερα από τις διακρίσεις.

Η προώθηση της εμπλοκής και της συμμετοχής των πολιτών στη δημοκρατική ζωή της ΕΕ συνιστά τον τρίτο πυλώνα του Προγράμματος. Υποστηρίζονται μέσα από το Πρόγραμμα δράσεις που ενισχύουν τους πολίτες και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, ώστε να ακουστεί η φωνή τους από τους λαμβάνοντες πολιτικές αποφάσεις, εμβαθύνοντας έτσι τη δημοκρατική συμμετοχή. Υποστηρίζεται επίσης η ανάπτυξη ψηφιακών, καινοτόμων και προσβάσιμων εργαλείων αναφορικά με την αποτελεσματική συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων.

Τέλος, ο τέταρτος πυλώνας παρέχει υποστήριξη για την καταπολέμηση της βίας, ιδίως κατά των παιδιών και των γυναικών. Το Πρόγραμμα στηρίζει την πρόληψη και καταπολέμηση, σε όλα τα επίπεδα, όλων των μορφών βίας με βάση το φύλο (κατά των γυναικών και των κοριτσιών), αλλά και της ενδοοικογενειακής βίας.

Το Πρόγραμμα «Πολίτες, Ισότητα, Δικαιώματα και Αξίες», το οποίο είναι μέρος του μακροπρόθεσμου προϋπολογισμού της ΕΕ, παρέχει τους πόρους για την υλοποίηση μιας σειράς από στρατηγικές, σχέδια δράσης και πολιτικές της Ένωσης, όπως είναι: το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης για τη Δημοκρατία, η Στρατηγική για την Ισότητα των Φύλων, το Σχέδιο Δράσης της ΕΕ κατά του Ρατσισμού, το Σχέδιο Δράσης για τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων.

Κατά συνέπεια, θεωρώ ότι είναι υποχρέωσή μας να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό, προκειμένου να ενημερωθούν οι δικαιούχοι για το Πρόγραμμα, έτσι ώστε να αξιοποιηθούν οι ευκαιρίες που προσφέρει, για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε ως κοινωνία πιο μπροστά στα θέματα που προανέφερα.

Εκείνο στο οποίο θα ήθελα, περαιτέρω, να εστιάσω είναι οι αρχές της συμμετοχικής και διαβουλευτικής διακυβέρνησης, οι οποίες βρίσκονται ψηλά στις προτεραιότητες της Ένωσης και το Πρόγραμμα δίνει τα εργαλεία για να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς επίσης και διεθνείς οργανισμοί αναγνωρίζουν τον ρόλο και τη σημασία της συμμετοχικής και διαβουλευτικής διακυβέρνησης/δημοκρατίας ως καταλύτη στη βελτίωση του τρόπου διακυβέρνησης, της εμβάθυνσης της δημοκρατίας και της οικοδόμησης σχέσης εμπιστοσύνης με τους πολίτες.

Στην Έκθεσή της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενδυνάμωση των πολιτών και την προστασία των δικαιωμάτων τους αναφέρει ότι: «Οι ενδυναμωμένοι πολίτες θα πρέπει να έχουν τα εργαλεία, τους διαύλους και τις ικανότητες, ώστε οι απόψεις τους να ακούγονται στη δημόσια σκηνή, προκειμένου να μπορούν να συμβάλουν άμεσα στη διαμόρφωση δημόσιων πολιτικών σε όλα τα επίπεδα».

Ενώ το Συμβούλιο της Ευρώπης, σε σειρά κειμένων πολιτικής ή αναφορών, παροτρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν «συμμετοχικούς, αποτελεσματικούς και βιώσιμους μηχανισμούς διαλόγου, διαβούλευσης και συνεργασίας μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των αρχών σε όλα τα επίπεδα», προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε όλους τους πολίτες και τις κοινωνικές ομάδες να συμμετάσχουν στη δημοκρατική λήψη αποφάσεων.

Σημαντικές είναι και οι κατευθύνσεις που δίνει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος, μέσα από την υιοθέτηση της Ατζέντας 2030 και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, αναγνωρίζει και υπογραμμίζει την ισότιμη συμμετοχή των πολιτών, ως αρχή ζωτικής σημασίας για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης.

Επιδίωξή μας στο Γραφείο μου είναι, την επόμενη περίοδο, να εστιάσουμε στην ενίσχυση της συμμετοχικής διακυβέρνησης και την προώθηση της ενεργού πολιτότητας. Προτεραιότητά μας είναι η ανάληψη ενεργειών και δράσεων σε τρεις πυλώνες: (α) ενίσχυση του θεσμικού/πολιτικού πλαισίου για τη συμμετοχή των πολιτών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, (β) αξιοποίηση της τεχνολογίας για αποτελεσματικότερη συμμετοχή στον δημόσιο βίο, (γ) καλλιέργεια κουλτούρας ενεργού πολιτότητας και ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών.

Ακριβώς σε αυτό το πλαίσιο και σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκεται και η συνεργασία μας με τον Οργανισμό Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων και Πολιτιστικών Σχέσεων, τον οποίο με αυτή την ευκαιρία θα ήθελα θερμά να ευχαριστήσω.